Hiza guruma
Hiza guruma – 膝車
Dit is de tweede techniek uit de eerste groep (Dai ikkyo) van het Gokyo systeem. In 1895 ontwikkeld door Jigoro Kano.
De judotechniek komt voort uit de vorige techniek De ashi harai. Uke wil niet geveegd worden en zal verstijven. Hierdoor kan tori zijn voet die geplaatst was nabij de enkel naar boven bewegen tegen de zijkant van de knie. Alle worpen in het Gokyo systeem zijn oplopend en kunnen dus achter elkaar als actie/reactie uitgevoerd worden. Tevens zijn ze voor uke steeds moeilijker om de val te maken.
Tsukuri en variaties:
Ook deze judoworp is gebaseerd op Ayumi-ashi. Echter nu stapt tori uit naar de andere kant. Hierdoor van tori die knie van uke blokkeren aan de kant waar hij/zij ook de mouw vast heeft. Uke zal nu over dit draaipunt (ter hoogte van de knie) naar voren uit balans worden gebracht tori maakt een Hiza guruma. Ook hier blijft uke contact houden met de grond (weleens waar op een been). Indien de worp aan de andere zijde wordt uitvoert mist tori de trekmouw en de controle over de arm. Dit kan vooral bij de beginnende judoka gevaar opleveren. Daarom maak je de Hiza guruma altijd aan de kant van de vastgepakte mouw. Uke ziet nog steeds waar de val naar toe gaat maar maakt nu een draaibeweging in de lengte as (zie biomechanica). De cirkel beweging is een basis van deze worp, door een beetje mee te hinkelen zal de ruimte waarin uke valt alleen maar groter worden.
Aanleren:
Bij kinderen zal ik deze worp eerst vanaf de kniestand aanleren. Een van de twee judoka gaat op de knieën zitten, en men pakt elkaar vast in judobeetpak houding. Tori kan uke nu omsturen, door zijn voet tegen de knie te zetten kan tori, uke hierover heen sturen. Gaat dit goed kan dezelfde manier van blokkeren staande worden geprobeerd. Vaak helpt het om als tori te hinkelen zodat er meer ruimte wordt gemaakt en waardoor tori meer uke aan de mouw kan sturen (tip; laat tori wat hoger aan de mouw vastpakken, bijvoorbeeld achter de elleboog).
Weetjes:
Wist je dat binnen de beenworpen er drie verschillende type beenworpen zijn? De eerst zijn de veeg worpen waaronder deze De ashi harai, maar een Okuri ashi harai is ook een veegworp. De tweede type beenworpen zijn de maai- en haak beenworpen waaronder de O soto gari. De derde type beenworpen zijn de blokkeer beenworpen hiervan zijn er maar twee deze Hiza guruma en de Sasae tsurikomi ashi. Deze judotechniek was trouwens een van de favoriete (Tokui waza) judoworp van Nederlands grootste judoka Anton Geesink.
Biomechanica:
Deze judotechniek is een zogenaamde hefboom; Uke wordt namelijk om een steunpunt (knie) heen gedraaid. Tori blokkeert uke net onder de knie, waardoor dit een draaipunt wordt. De armen trekken uke over dit punt heen. De armen moet dus niet omlaag worden getrokken dan zet je uke vast maar moeten horizontaal bewegen.
Verbindingen (combinaties):
- Hiza guruma – Harai goshi
- Hiza guruma – O soto gari
- Hiza guruma – Sasae tsurikomi goshi
Overnames:
- Hiza guruma – Hiza guruma
- Hiza guruma – O soto gari
- Hiza guruma – Yoko wakare
Instructie filmpje JBN:
Hiernaast staat een instructie filmpje van de Judo Bond Nederland (JBN) zoals de Hiza guruma uitgevoerd kan worden bij kinderen die examen willen doen voor de bruine band, 1e kyu (ichi kyu).
Ik had het al over de cirkel bij deze worp dat komt omdat een cirkel beweging sterker is dan een rechtdoor gaande beweging. Denk maar aan een tornado deze is sterker en verwoestende dan een “normale” storm. Daarnaast is de werking van centrifugale krachten, zeer energiezuinig. Het kost dus minder inspanningen om de worp te maken.
Hiza guruma compilation:
Hieronder een mooie compilatie van de Hiza guruma in competitie vorm.